W poszukiwaniu innych form życia

W 2005 roku należący do ESA próbnik Huygens wyląduje na powierzchni księżyca Saturna, Tytana. Tym czasem na Ziemi astrobiolodzy zastanawiają się, co będzie można odkryć w gęstej atmosferze księżyca.

Aby sklasyfikować formy, które sonda może odnaleźć, naukowcy są gotowi rozszerzyć definicję życia.

Bogata w azot i metan atmosfera Tytana to wymarzone laboratoriom dla astrobiologów. Promieniowanie ultrafioletowe może rozbić cząsteczki metanu i ułatwić powstawanie bardziej skomplikowanych cząsteczek organicznych. Niektórzy naukowcy uważają nawet, że atmosfera ta może przypominać atmosferę ziemską z okresu zanim powstało życie. Badacze chcą sprawdzić szczególnie, jak bardzo złożone cząsteczki powstały na Tytanie.

Jednak cząsteczki, to jeszcze nie życie. Termin ten jednak niełatwo zdefiniować. Dotychczasowe próby albo wykluczają formy, które chcielibyśmy uznać za żyjące, albo dopuszczają inne, o których nie chcemy tego powiedzieć. Naukowcy zgadzają się jednak, że jedną z cech definiujących życie jest wykorzystywanie energii do metabolizmu. Rośliny używają energii słonecznej, zwierzęta materiału organicznego pobieranego podczas jedzenia, a niektóre mikroby wykorzystują energię nieorganicznych reakcji chemicznych. Ich metabolizm jest na tyle różny od metabolizmu organizmów wyższych, a zdolności przystosowawcze do niekorzystnych warunków tak duże, że naukowcy ośmielają się postawić pytanie: "Czy życie mogło rozwinąć się na Tytanie?"

środowisko księżyca jest ekstremalnie nieprzyjazne. Wystarczy wspomnieć o bardzo niskich temperaturach i braku ciekłej wody. Tamtejsze formy życia byłyby zupełnie różne od wszelkich form ziemskich. Ich identyfikacja nie może więc być łatwa. Pomocą mogą być badania przeprowadzone przez sondę Cassini jeszcze z orbity. Mogą one wykazać anomalie chemiczne i geologiczne, które warte są bliższego zbadania.

Tytan jest jednym księżycem w Układzie Słonecznym, który posiada gęstą atmosferę. O prowadzonych badaniach mających wyjaśnić jej tajemnice pisaliśmy również wcześniej Huygens może być pierwszą sondą, która wyląduje na powierzchni ciała znajdującego się w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego. Obecnie próbnik znajduje się na pokładzie zmierzającej do Saturna sondy Cassini, wystrzelonej 15 października 1997 roku.

Europejska Agencja Kosmiczna ma w planach również inne misje, które mogą poszukać śladów życia. Sonda Venus Express ma badać atmosferę Wenus i wyjaśnić, co może powodować pochłanianie promieniowania ultrafioletowego przez planetę. Niektórzy naukowcy uważają, że mogą być za to odpowiedzialne mikroby w atmosferze Wenus. Lądownik sondy Mars Express, Beagle 2 poszuka śladów życia w najbardziej podejrzanych rejonach Marsa, a sonda Rosetta poszuka cząstek organicznych wokół komety Wirtanen.